Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Póumounello(-saupicado)
Pulmonaria saccharata
Boraginaceae
Àutri noum : Erbo-de-la-courado, Erbo-dóu-poumoun, Póumounello.
Noms en français : Pulmonaire saupoudrée, Pulmonaire d'Italie.
Descripcioun :Aquesto erbo-de-la-courado trachis dins li blachiero, li faio e lis óuriero de bos. Se recounèis à si fueio d'estiéu pulèu larjo, saupicado de bèlli taco blanco e 1,5 à 2,5 cop pu longo que larjo. Li flour soun, en generau, bluio à vióuleto tre la debuto. Es uno meno endemico dis Aup dóu miejour. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Li flour e li fueio soun manjadisso cruso o cuecho. Sèmblo agué li mémi prouprieta que Pulmonaria officinalis, planto cultivado, sarié espetouranto e sudourifico (principe di signaturo - li fueio tacado dounon d'èr à un póumoun).
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pulmonaria
Famiho : Boraginaceae
Ordre : Ordre pas nouma
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 16 à 19 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 1700 m
Aparado : Noun
Remarco : Meno endemico
Mars à Jun
Liò : Blachiero
- Faio
- Óuriero de bos
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Pulmonaria saccharata Mill., 1768